Phương pháp chọn lựa và nuôi dưỡng gà nòi

GÀ ĐÒN VIỆT NAM xin chia sẻ thông tin về cách chăm sóc, nuôi dưỡng gà chọi từ nhỏ đến khi trưởng thành, đây là kinh nghiệm quý báu dành cho các sư kê, những người mới bắt đầu sự nghiệp nuôi dưỡng gà chọi.

Khi nói đến việc nuôi dưỡng gà nòi thì nhiều người chỉ liên tưởng đến một việc là nên cho ăn uống với thức ăn ra sao mà quên nghĩ đến những chuyện quan trọng khác. Theo chúng tôi việc quan trọng nhất là cố chọn cho mình giống gà thật tốt để nuôi. Kế đó là việc chăm sóc cho gà đúng phương pháp, còn việc ăn uống của ra ra sao là việc thứ yếu phải lo. Mời các bạn cùng đọc hết bài viết dưới đây để tìm rõ hơn về phương pháp làm sao để chọn được một chiến kê tốt và cách chăm sóc sao cho hợp lý khoa học nhất.

Chọn gà nòi giống tốt

Trên thực tế chúng ta cần kiểm chứng gen của bố mẹ gà nòi qua vài thế hệ nếu như gà bố ở thế hệ này là gen trội của đặc tính trạng đòn lối thì mẹ phải có bộ gen quy định về khung bệ tốt, tải đòn tốt là giống gà chọi con sẽ rất tốt.

Giống con được nhân giống từ những cặp bố mẹ có gen hỗ về các đặc tính tốt của một chú gà chọi thì đấy chính là chú gà chọi tơ đáng được chọn để đào tạo và chăm sóc.

Chọn gà bố mẹ tốt

Gà mái nòi khoảng tám chín tháng tuổi mới bắt đầu đẻ lứa so. Gà trống phải từ 18 tháng tuổi trở lên mới cho phủ mái, các trường hợp trống tơ quá hay già quá đẻ con ra đều không tốt.

Nên chọn gà bố mẹ có phẩm chất tốt

Lứa trứng so không nên cho ấp nhưng có thể để gà mẹ tập ấp trứng và nuôi con. Nhưng lứa con so này ta không nên nuôi vì lông gà thường giòn, dễ gãy. Mặt khác lứa con so này gà mẹ thường nuôi con không khéo nên bầy con không được to khỏe.

Từ lứa con thú hai trở đi ta mới lựa con ra nuôi. Cũng xin được lưu ý những người mới chơi đá gà là không phải hễ cha mẹ tốt là lứa con nào của chúng cũng tốt nhất, trong đàn cũng có con tốt con xấu. Chính vì vậy ta phải chọn lựa để có những trống tốt mái tốt mà nuôi. Những gà không đạt chuẩn nên loại bỏ. Nhiều người tin rằng nếu lót da cọp, da chồn dưới ổ trứng cho gà ấp, bầy con nở ra sẽ đá hay hơn. Điều này chúng tôi không tin, ta chỉ cần lót rơm vào ổ cho gà ấp bình thường.

Chọn lọc qua nhiều lứa gà

Để thực sự có con gà tốt để nuôi, ta cần phải khắt khe với mình trong việc chọn lựa. Lựa gà phải chia ra nhiều đợt, tối thiểu ba đợt, như vậy mới tránh được sự thiếu sót:

Chọn lần thứ nhất:

Lúc gà mái đúc vài tháng tuổi, ta lựa lần thứ nhất. Đây là lần lựa vẩy gà, với tuổi này vảy gà đã lộ ra rõ nét. Những con nào có vảy quý thì ta tiếp tục nuôi và theo dõi sự trưởng thành của chúng.

Chọn lần thứ 2:

Chờ đến ngày gà đã tập gáy khá rõ vọng, tức là được 7 – 8 tháng tuổi, ta bắt đầu lựa đợt hai. Những con gà vảy tốt đạt yêu cầu trong đợt đầu bây giờ phải qua kỳ tuyển lựa phần vóc dáng và sức khỏe. Ở vào tuổi này gà trống cũng như gà mái đểu bắt đầu trổ mã, chẳng khác nào trai gái ở vào tuổi mười chín, đôi mươi. Vóc dáng gà tuy chưa thật sự nảy nở no đầy nhưng vẫn cho ta dễ dàng đoán biết được chú chàng nào có cơ thể khỏe mạnh để chọn nuôi, chú chàng nào ốm yếu bệnh tật thì loại bỏ. Những con gà này cho xổ thử để xem… giò cǎng đấu đá ra sao rồi lác tích.

Con gà đòn thế hay dở ra sao, chưa thể đánh giá được trong những lần xổ đầu tiên này. Ta không nên đi đến quyết định nóng vội. Kinh nghiệm lâu năm trong nghề cho chúng ta thấy, có những con gà xổ lần đầu đá không ra gì, nhưng đến lần xổ sau chúng mới lộ những đòn thế tuyệt luân ra…

Chọn lần thứ 3:

Chờ đến ngày gà đã thật sự lành tích, tức là khoảng 2 tháng sau ngày lắc tích, vết thương đã đỏ da da thắm thịt thì mới cho xổ để lựa ra những con tài nghề xuất sắc mới nuôi. Gà nào dù vảy tốt, vóc dáng cao to, mạnh khỏe nhưng đòn thế quá tầm thường thì dù tiếc cũng nên loại bỏ, nuôi thêm tốn lúa.

Xin được lưu ý là khi vết cắt ở tích chưa đỏ, nghĩa là còn sẹo trắng, dù chỉ mong manh như sợi chỉ vẫn được coi là chưa lành, nếu cho gà xổ sớm nó sẽ bị rách trở lại.

Chăm sóc gà nòi

Việc chǎm sóc gà nòi là việc quan trọng, con gà giống tốt là một chuyện, nhưng nếu khâu chǎm sóc yếu kém con gà đó chưa chǎc đã đủ lực để đá hay. Ngày xưa những chủ gà nuôi hàng trǎm con trống trong nhà thường phåi mướn hai ba người trông nom chǎm sóc. Tất nhiên những người này có nhiều kinh nghiệm về gà, mỗi người được giao phụ trách một số công việc và họ được hưởng lương cao.

Chuồng và bội

Lắc tích xong đương nhiên gà bị nhốt lại, và từ đó cho đi vào nề nếp khuôn khổ luôn. Suốt hai tháng chờ lành tích, thỉnh thoảng mới được thả ra ngoài trong một hai giờ và được theo dõi kỹ vì sợ chúng đá lộn nhau với gà khác.

Gà được nhốt trong chuồng hay bội và cách ly mỗi con một nơi. Chuồng hay bội nhốt gà dù chỉ một con cũng phải rộng rãi đủ chỗ cho gà đi lại mới tốt. Nhốt trong chuồng chật lâu ngày gà sẽ bị tù túng, cúm giò ảnh hưởng xấu đến việc đấu đá sau này.

Những lưu ý khi làm chuồng gà chọi:

Chuồng gà nòi phải làm nơi khô ráo, sạch sẽ và mát mẻ. Tránh làm chuồng nơi ao tù nước đọng và nơi rác rến xú uế.
Chuồng phải rộng rãi và cao ráo nền chuồng hình vuông hay hình chữ nhật cũng được, miễn là phái có diện tích từ hai đến bốn thước vuông để gà đủ chỗ đi lại, quạt cánh thoải mái. Nóc chuồng cũng phải cao khoảng một thước là vừa.
Vách chuồng nên xây kín đáo để tránh gió máy, và cũng để che chắn tránh gà ngoài có chỗ “xói”vào. Trong chuồng phải gác một cây ngang làm cần đậu để gà lên đó ngủ hoặc nghỉ ngơi. Cần đậu này chỉ cần cao hơn nền chuồng độ 30cm là vừa.

Chuồng gà chọi

Bội gà là như thế nào ?

Bội gà xưa nay được đan bằng tre hoặc nứa. Bội cũng phải đặt làm có kích thước rộng rãi, đường kính tối thiểu 8 tấc cho gà chạng ba, một thước cho gà chạng nhì… và chiều cao của bội cũng một thước mới vừa. Gà nhốt bội có điều lợi là có thể di chuyển từ nơi này sang nơi khác được. Nhưng cũng có sự bất lợi là phải coi chừng gà bên ngoài đến “xói” là hư đầu, hư mỏ, có khi đui mắt một cách oan uổng. Trong bội cũng lên gác cầu đậu cho gà.

Chúng tôi đã từng thấy nhiều nhà nuôi năm sáu chục con nòi, có khi cả trăm mà không làm một cái chuồng nào. Họ làm một nhà trại lớn, trong đó cứ “phát” cho mỗi gà một bội trông cũng tiện! Việc sắp xếp các bội sao cho ngay hàng thẳng lối, giữa hai bội có khoảng cách hợp lý, có lối đi riêng để tiện việc lui tới cho gà ăn hoặc quét dọn… Bội nhốt gà, dù làm bằng tre nứa, nhưng nếu biết bảo quản tốt dùng ba bốn năm vẫn chưa hư.

Quần sương cho gà nòi :

Tờ mờ sáng lúc sương mai còn mờ mịt, khí trời mát mẻ, ta thả gà ra sân cho nó đi lại, bay nhảy trửng giỡn độ nửa giờ thì gà rất sung sức. Nếu nhà nuôi nhiều gà thì mỗi người có thể trông nom hai gà một lần: con thả đầu sân bên này, con thả đầu sân bên kia. Hễ thấy chúng xáp lại gần nhau thì bắt can ra. Hết giờ quần sương của cặp này thì bắt nhốt để thả tiếp cặp khác.

Nếu nhà nuôi quá nhiều gà thì cho quần sương cách nhật hoặc tuần vài lần cũng được. Có thể đem bội ra sân, ra vườn nhốt gà trong đó cho chúng hứng sương mai. Và trường hợp này ta có thể cho gà vào lúc 8 giờ sáng cũng được vì còn cho gà tắm nắng để có thêm Vitamin D.

Xin lưu ý chỉ những gà khoẻ mạnh mới cho quần sương sớm.

Phương pháp tắm cho gà chọi

Gà có hai cách tắm: tắm khô và tắm nước. Tắm khô còn gọi là tắm cát, đó là cách gà vùi mình vào đất cát, vào tro làm tung tóe bụi cát lên trong mươi lăm phút, sau đó đứng lên rũ sạch hết cát bụi dính vào mình. Cách tắm này giúp gà trút bỏ được các loại ký sinh trùng rận mạt. Cách tắm thứ hai là cách tắm nước, không do gà tắm mà do ta tắm cho nó. Trong mùa nóng nực và sau thời gian vô nghệ xong, ta tắm nước cho gà. Tắm nước ở đây không có nghĩa là dội nước lên mình gà, mà là ngậm từng búng nước phun vào đầu cổ, vào nách, vào mình, vào đôi chân gà cho chúng được tắm mát mẻ. Tốt hơn là hay nước là bằng rượu đế.

Sau khi tắm xong nên thả gà ra để chúng nên thả gà ra sân để chúng được tự do đi lại thoải mái, hoặc đứng rỉa long rỉa cánh hong gió cho khô mình…Tắm nước lên tắm hàng ngày, và tắm trong lúc trời nắng ráo mới tốt .

Cách vào nghệ cho gà nòi

Vào nghệ hay vô nghệ là dùng nước nghệ tẩm lên mình gà nòi. Nước nghệ ở đây là dùng củ nghệ già đâm nhuyễn ngâm chung với nước tiểu, với rượu trắng, thêm chút phèn chua và muối hột sao cho dung dịch này sền sệt là được. Nước nghệ phải ngâm trước trong hũ, trong siêu, trong khạp (nếu cần cho nhiều gà), khoảng một tuần mới múc ra dùng dần. Tất nhiên, càng để lâu càng sinh ra mùi khó ngửi, nhưng điều này vô hại.

Xin được lưu ý, chỉ nên vô nghệ những gà nào sau khi xổ hoặc đá xong. Gà sau khi xổ hoặc đá phải được người làm nước đem vỗ hen, tắm rửa may vá vết thương và sau đó chờ gà khô ráo, tỉnh táo mới bắt đầu vô nghệ.Vô nghệ là dùng nước nghệ tẩm lên những phần da thịt trên mình gà như: đầu, cổ, hai cánh, đùi, mình và cả đôi chân. Hễ tẩm nghệ đến đâu thì xoa bóp nhè nhẹ đến đó…

Sau khi vô nghệ gà được thả ra ngoài trong chốc lát, hoặc nhốt vào bội, vào chuồng cũng được. Và khoảng một ngày là phải xả nghệ, tức là tắm chốc lát, hoặc nhốt vào bội, vào chuồng cũng được. Có thể tắm bằng nước lạnh, và lấy xác trà cọ xát cho sạch xác nghệ trên mình gà. Người sành điệu thì lấy nước trà sau đó để nguội rồi tắm cho gà. Xác trà cọ xát vào da thịt tạo cho gà một sự êm ái dễ chịu… Vì vậy nó cứ đứng yên cho mình tắm. Xả nghệ xong thì dùng khăn sạch lau mình gà cho khô để gà khỏi bị cảm lạnh. Sau đó thả gà ra nắng trong chốc lát… Gà được vô nghệ thì da thịt săn chắc, đỏ au vừa khỏe vừa đẹp. Nhưng không nên lạm dụng mà vô nghệ liên tiếp nhiều ngày nhiều tuần, vì gà bị “rôm”, ốm yếu, kiệt sức, bước đi cóng róng… không còn dũng mãnh như trước đây nữa.

Dầm cẳng:

Dầm cẳng là cho gà đứng vào nước thuốc để nước thuốc ngấm vào chân cho gân cốt được săn chắc mạnh bạo đá đau đòn. Nước thuốc này do người nuôi gà tự chế lấy và cách pha chế như sau: dùng một cái siêu đất hay một cái hũ lớn, bên trong đổ nửa lít rượu trắng, hai lon sữa bò nước tiểu trẻ con, hai củ nghệ già to đâm nhuyễn, một nắm muối hột và một cục phèn chua băng ngón chân cái đâm nhuyễn. Tất cả những thứ này đổ chunglại và ngâm trong vài ba ngày múc ra dùng dần.

Khi dầm cẳng, ta lấy một cái siêu đất,dổ nước thuốc vào sao cho ngập đến đầu gối gà,rồi bắt gà đứng vào trong đó. Bắt gà đứng yên trong đấy khoảng mươi phút là vừa. Những lần đầu do chưa quen gà vẫn vùng vẫy, ta nên cẩn thận kềm cặp bắt phải đứng yên, sau đó gà quen dần.

Dầm cẳng gà nòi

Gà sắp đá mới phải dầm cẳng và dầm mươi mười năm ngày càng tốt. Xin lưu ý ta không lên dùng thuốc xoa bóp của ngựa đua, hay thuốc của những người luyện võ để dầm cẳng gà, vì thứ thuốc này mạnh lắm. Nước thuốc dầm cẳng gà không cần phải làm đặc vì chỉ dùng lượng nghệ ít.

Chế độ dinh dưỡng cho gà nòi ở từng thời điểm khác nhau

Cách nuôi gà chọi lớn nhanh, chiến khỏe cần được quan tâm nhiều đến chế độ dinh dưỡng. Khi gà con tách mẹ bạn cần cung cấp cho nó một chế độ dinh dưỡng đảm bảo cho sự phát triển. Còn với gà chọi đã lớn và chuẩn bị chiến đấu thì chế độ dinh dưỡng cũng rất cần thiết nhưng sẽ khác nhau một chút.

Với gà chọi con, khẩu phần ăn gồm có: 10% cám gạo, 20% ngô, 30% lúa, 20% cá tươi nấu chín và 20% rau (như rau xà lách hay rau muống…) trộn lẫn vào với nhau. Ngoài hai bữa chính vào 9h sáng và 4 – 5h chiều thì gà con nên được thả tự do để tự đi kiếm ăn thêm cho cứng cáp.

Còn với gà chọi đã lớn khẩu phần ăn sẽ cần phải bổ sung thêm rau (như cà chua, xà lách, giá…) và thậm chí là cho ăn thêm 1 – 2 bữa có thịt bò, lươn… Khẩu phần một ngày dành cho gà trống thi đấu thường bao gồm 0,25 kg lúa, 0,1 kg rau và 0,1 kg thịt bò, lươn.

Thức ăn cho gà chọi

Ngoài ra một số người còn cho gà chọi ăn thêm các loại ngũ cốc, côn trùng (như giun, dế…) và tép, chuối xiêm, trứng vịt lộn, lòng đỏ trứng gà… để bồi dưỡng và tăng cường sức mạnh giúp gà chọi nhanh lớn để nó chiến đấu hùng dũng và có lực hơn.

Một số lưu ý khi chuẩn bị thức ăn cho gà chọi đang bước vào thời kỳ chiến đấu:

Cần cẩn trọng đối với thức ăn dành cho gà chọi đá như thóc phải đãi sạch vỏ trấu, sau đó ngâm nước từ 8 đến 12 tiếng rồi xả lại bằng nước sạch và để thật ráo. Khi cho ăn, bạn cần trộn thêm vào thóc men tiêu hóa và các loại khoáng chất, vitamin cần thiết theo liều lượng phù hợp để đảm bảo cho gà có sức khỏe tốt nhất.

Khi cho gà chọi nước uống, bạn chỉ nên cho gà uống nước khoảng 2 lần một ngày vào buổi sáng và trước khi đi ngủ. Đặc biệt vào mùa đông thì không cho gà uống thêm nước vì đã có sẵn nước ngậm trong thóc ngâm rồi. Lý do là bởi gà chiến đấu tuyệt đối không được tích trữ mỡ thừa hay tích trữ nhiều nước nhé.

Trong thời kỳ chiến đấu, bạn nên cho gà chọi ăn thóc vào lúc sáng sớm và ăn giá đỗ, rau xanh vào buổi chiều. Trước khi đi ngủ thì cho gà ăn thêm thóc và uống nước.

Đặc biệt nên cho gà uống bổ sung viên nén tổng hợp (khoảng 2 – 3 viên/tuần) và cho gà ăn thêm thịt cá nấu chín có trộn thêm tỏi tươi để nó tiêu hóa tốt hơn.